Η μικροσκοπική παρατήρηση από εξειδικευμένο επιστήμονα είναι και θα είναι η καταλληλότερη μέθοδος εξέτασης του σπέρματος. Μελλοντικά, ένας αυτόματος αναλυτής μόνο επικουρικό ρόλο μπορεί να επιτελέσει.

Υπάρχει σωστή και λάθος μέθοδος εξέτασης του σπέρματος;
Μικροσκοπική ανάλυση Vs Αυτόματος αναλυτής.

Διεθνώς αναγνωρισμένοι φορείς, όπως είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η ESHRE–SIGA (European Society of Human Reproduction and Embryology – Special Interest Group for Andrology) ορίζουν τις κατάλληλες προδιαγραφές για την αρτιότερη εργαστηριακή αξιολόγηση του σπέρματος. Σύμφωνα λοιπόν με τις συστάσεις τους, η εργαστηριακή εξέταση σπέρματος διενεργείται με μικροσκοπική παρατήρηση από κατάλληλα εκπαιδευμένους επιστήμονες οι οποίοι καλούνται να ακολουθήσουν τις σαφείς και αναλυτικές οδηγίες των φορέων αυτών για την αξιολόγηση όλων των σπερματολογικών παραμέτρων. Η μέθοδος της μικροσκοπικής παρατήρησης ακολουθείται εδώ και πολλά χρόνια σε πλήθος ανδρολογικών εργαστηρίων παγκοσμίως και αποδεικνύει έμπρακτα την υπεροχή της σε ακρίβεια και αξιοπιστία.

Με την πρόοδο της τεχνολογίας ωστόσο, γίνονται προσπάθειες ανάπτυξης αυτοματοποιημένων συστημάτων, με αποτέλεσμα η χρήση αυτόματων αναλυτών (CASA–Computer Assisted Semen Analysis) να εισάγεται ήδη σταδιακά στην εργαστηριακή ανάλυση σπέρματος. Τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι αυτόματοι αναλυτές είναι η απλουστευμένη και ταχύτερη διαδικασία εξέτασης, η άμεση διαθεσιμότητα των αποτελεσμάτων, καθώς και το χαμηλότερο κόστος. Παρόλα αυτά, υστερούν ακόμη σημαντικά στο βαθμό ευαισθησίας, ακρίβειας και επαναληψιμότητας, οδηγώντας σε αμφίβολα αποτελέσματα. Τα διαθέσιμα τεχνολογικά συστήματα έχουν σημαντικούς περιορισμούς στην αντίληψη της ιδιαίτερης φύσης του σπέρματος και αδυνατούν να επιτύχουν την ορθή αξιολόγηση των σπερματολογικών παραμέτρων.

Η χρήση των αυτόματων αναλυτών στην εργαστηριακή σπερματολογία αποτελεί ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο θέμα. Είναι ασφαλές ωστόσο να πούμε πως ένας αυτόματος αναλυτής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί επαρκώς στη θέση ενός άρτια καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού. Ενδέχεται ωστόσο στο μέλλον, δεδομένων των τεχνολογικών εξελίξεων, αυτοματοποιημένα συστήματα να επιτελέσουν μόνο επικουρικό ρόλο σε ένα ανδρολογικό εργαστήριο.