Κατακερματισμός DNA σπερματοζωαρίων

Κατάτμηση DNA σπερματοζωαρίων

Η επίδραση της βλάβης του πατρικού DNA στην αναπαραγωγική προσπάθεια έχει συσχετισθεί με δυσκολία στην επίτευξη γονιμοποίησης ή/και με τη δημιουργία κακής ποιότητας εμβρύων.

Ο συνδυασμός του ελέγχου της ακεραιότητας της χρωματίνης και του βαθμού κατάτμησης του σπερματικού DNA είναι αναγκαίος στη διερεύνηση της μακροχρόνιας ανεξήγητης υπογονιμότητας.

Το DNA έχει τη μορφή περιελιγμένης διπλής έλικας, που σταθεροποιείται δομικά από πλευρικούς δεσμούς. Αν οι δεσμοί σπάσουν, τότε η έλικα γίνεται ασταθής. Η δομική αλλοίωση στο DNA του σπέρματος, γνωστή ως Κατάτμηση, αποτελεί μετρήσιμο χαρακτηριστικό της λειτουργικότητάς του, που δεν αντικατοπτρίζεται σε καμία από τις συμβατικές σπερματολογικές παραμέτρους (κινητικότητα, συγκέντρωση, μορφολογία κλπ). Άνδρες με σπερματολογικές παραμέτρους ακόμα και εντός των τιμών αναφοράς, ενδέχεται να φέρουν υψηλό ποσοστό κατάτμησης στο DNA των σπερματοζωαρίων τους.

Σύμφωνα με εκτενείς επιστημονικές έρευνες, η ακεραιότητα του μορίου του DNA των σπερματοζωαρίων έχει συσχετισθεί με την ποιότητα ή/και βιωσιμότητα των εμβρύων, κυρίως κατά τα πρώτα στάδια διαιρέσεων (4 εως 8 κυττάρων και μετά). Υψηλός βαθμός Κατάτμησης του σπερματικού DNA συσχετίζεται με αρνητική έκβαση της αναπαραγωγικής προσπάθειας, ανεξάρτητα από τη μέθοδο γονιμοποίησης των ωαρίων (φυσιολογική, IUI, IVF, ICSI), μέσω:

  • Της μείωσης της γονιμοποιητικής ικανότητας των σπερματοζωαρίων
  • Της αναστολής ανάπτυξης των εμβρύων
  • Της μη επιτυχούς εμφύτευσής τους (αποβολής).

Οι κύριοι παράγοντες, οι οποίοι ευθύνονται για την παρουσία υψηλών επιπέδων κατάτμησης στο DNA του σπέρματος, είναι:

  • Η έκθεση σε χημικές-τοξικές ουσίες, ακτινοβολία ή υψηλές θερμοκρασίες
  • Η ατμοσφαιρική ρύπανση
  • Η χρήση φαρμάκων
  • Η παρουσία κιρσοκήλης, καρκίνου όρχεων, φλεγμονής ή υψηλού πυρετού
  • Η αυξημένη θερμοκρασία των όρχεων
  • Το κάπνισμα
  • Η κακή διατροφή
  • Η προχωρημένη ηλικία του άνδρα
  • Οποιαδήποτε διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση οξειδωτικού στρες.

Ο προσδιορισμός του Δείκτη Κατάτμησης DNA σπέρματος συνιστάται κυρίως σε περιπτώσεις:

  • Ανεξήγητης υπογονιμότητας μεγάλης διάρκειας
  • Χαμηλών ποσοστών γονιμοποίησης ή δημιουργίας εμβρύων κακής ποιότητας σε κύκλους IVF
  • Αποτυχίας εμφύτευσης μετά από IVF
  • Καθ’ έξιν αποβολών
  • Μακροχρόνιας παραμονής σε περιβάλλον με τοξικούς για τη γονιμότητα παράγοντες
  • Ολιγοασθενοτερατοζωοσπερμίας
  • Προχωρημένης ηλικίας του άνδρα

Επιπλέον, πλαισιώνει κάθε πλήρη έλεγχο του γονιμοποιητικού δυναμικού του ανδρικού παράγοντα κατά τη διερεύνηση υπογονιμότητας. Ιδιαίτερη χρησιμότητα έχει η διενέργεια του ελέγχου κατά:

  • την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας ενισχυτκών για το σπέρμα εφαρμογών που συνίστανται σε αντιοξειδωτικά σχήματα
  • μετά από χειρουργική αποκατάσταση κιρσοκήλης

κατά την αξιολόγηση της σπερματικής ποιότητας σε άνδρες που έχουν υποβληθεί σε ισχυρές κυτταροτοξικές θεραπείες.